Ἡ Ἀξιοποίηση τῶν Μεταπτυχιακῶν Ἐκπαιδεύσεων στόν Ἐπαγγελματικό Τομέα
«Ἡ Ἀξιοποίηση τῶν Μεταπτυχιακῶν Ἐκπαιδεύσεων τοῦ Ἀνοικτοῦ Ψυχοθεραπευτικοῦ Κέντρου στόν Ἐπαγγελματικό Τομέα»
Νίκος Νικολάου, Στρατιωτικός Ψυχίατρος, Ἰούνιος 2008.
Ὁ κ. Νικολάου στήν Διπλωματική του ἐργασία διερεύνησε ποσοτικά καί ποιοτικά, μέσῳ ἐρωτηματολογίου, τούς ἀποφοίτους τῶν μεκπαιδεύσεων τοῦ Α.Ψ.Κ. καί τοῦ Ι.Ο.Α.Α., σέ σχέση μέ τήν ἐφαρμογή τῆς ἐκπαίδευσης, τήν ὁποία ὁλοκλήρωσαν, στήν ἐπαγγελματική τους πρακτική.
Τό ἐρωτηματολόγιο πού χρησιμοποιήθηκε στήν παροῦσα ἔρευνα εἶναι πρωτότυπο. Σχεδιάστηκε μέ τή συμβολή καί τή συνεργασία τῶν μελῶν τῆς Ἐκπαιδευτικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Ι.Ο.Α.Α. καί τοῦ Ἐκπαιδευτικοῦ‐Ἐρευνητικοῦ Τομέα τοῦ Ἀνοικτοῦ Ψυχοθεραπευτικοῦ Κέντρου. Ἄλλαξε ἀρκετές φορές μέχρι νά πάρει τήν τελική του μορφή. Ἀπαρτίζεται τόσο ἀπό κλειστές ὅσο καί ἀπό ἀνοικτές ἐρωτήσεις.
Τό ἐρωτηματολόγιο χορηγήθηκε σέ 90 ἀποφοίτους τῶν ἐκπαιδεύσεων καί ζητήθηκε ἡ, προαιρετική, συμμετοχή τους στήν ἔρευνα. Ὡρισμένοι ἐξ αὐτῶν ἔχουν ἀποφοιτήσει καί ἀπό μία δεύτερη ἤ καί τρίτη ἐκπαίδευση. Οἱ 47, ἐκ τῶν 90, εἶναι συνεργάτες τοῦ Α.Ψ.Κ. ὁπότε ἐνημερώθηκαν ἀπό τόν κ. Νικολάου καί προφορικῶς γιά τήν ἔρευνα. Τό ἐνδιαφέρον ἦταν ἔντονο∙ συζητήθηκε ὁ σκοπός τῆς ἔρευνας καί τό περιεχόμενο τοῦ ἐρωτηματολογίου.
Ἐπεστράφησαν τελικά 66 συμπληρωμένα ἐρωτηματολόγια. Ἀπό τά 66 ἄτομα πού συμμετεῖχαν στήν ἔρευνα, οἱ 38 ἐξ αὐτῶν εἶναι συνεργάτες τοῦ Α.Ψ.Κ., 23 ἄτομα δέν εἶναι συνεργάτες καί οἱ ὑπόλοιποι, 5, δέν ἀπάντησαν στήν ἐρώτηση πού διευκρίνιζε τή συνεργασία τους ἤ ὄχι μέ τό Κέντρο. Ἀπό τό σύνολο τῶν συνεργατῶν, συμπλήρωσε τό ἐρωτηματολόγιο ἕνα ποσοστό 80,8%, ἐνῶ ἀπό τούς μή συνεργάτες ἀπάντησε τό 53,5%. Ἀπό τά συμπεράσματα τῶν ἀποτελεσμάτων νομίζουμε ὅτι ἔχουν ἐνδιαφέρον τά ἑξῆς:
Βρέθηκε σημαντική διαφορά ὡς πρός τήν κατανομή συχνότητας τῶν ἑξήντα ἕξι ἀτόμων τῆς ἔρευνας, σέ σχέση μέ τόν ἀριθμό τῶν Ἐκπαιδεύσεων καί τή χρονική περίοδο παρακολούθησης τῆς πρώτης ἐκπαίδευσης. Κατά τήν περίοδο 1980‐1990, σέ σύγκριση μέ τήν περίοδο 1990‐2005, οἱ σπουδαστές ἦταν μέν λιγώτεροι, ἀλλά ἐκπαιδεύτηκαν σέ δύο ἤ καί σέ τρία Ἰνστιτοῦτα. Ἡ διαφορά πού προκύπτει μπορεῖ νά ὀφείλεται στόν ἐνθουσιασμό τῆς δημιουργίας ἑνός νέου θεραπευτικοῦ κέντρου, πού ἱκανοποιοῦσε τούς ἀρχικούς στόχους τοῦ Καταστατικοῦ, ἀλλά εὐοδώθηκε παράλληλα καί ἡ ἀνάπτυξη φιλικῶν δεσμῶν τόσο μεταξύ τῶν σπουδαστῶν ὅσο καί μέ τό Κέντρο. Οἱ πρῶτοι σπουδαστές, σύμφωνα μέ τόν κ. Νικολάου, «μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι εἶναι καί «γονεῖς» τῶν Ἰνστιτούτων. Τότε τό κλῖμα πού ἐπικρατοῦσε στή νεαρή Ἐκπαιδευτική Κοινότητα χαρακτηριζόταν ἀπό συγκίνηση καί ἐνθουσιασμό, ἔντονο ἐνδιαφέρον καί διάθεση, ἀλλά καί περιέργεια, ἀναμονή καί ἀμηχανία γιά τήν περαιτέρω ἐξέλιξη, ὅπως χαρακτηριστικά ἀναφέρει ἡ Μοράρου στήν ἐργασία τῆς Κορφιάτη, 1995. Στή δεύτερη περίοδο, ἡ αὔξηση τῶν Ἐκπαιδευτικῶν Δραστηριοτήτων καί ἡ «εὐκολία» τῆς ἐποχῆς «δυσκολεύουν» τόν ἀπόφοιτο νά ξεκινήσει καί μία ἐπί πλέον Μεταπτυχιακή Ἔκπαιδευση, παρ’ ὅλο πού ὑπάρχει ἔντονο ἐνδιαφέρον.
Ἡ κατανομή τῶν 66 ἀτόμων τῆς ἔρευνας, ὡς πρός τό ἐπάγγελμα καί τό εἶδος τῆς πρώτης ἐκπαίδευσης, ἔδειξε ὅτι τό ἐπάγγελμα συσχετίζεται ἄμεσα μέ τήν βασική ἐκπαίδευση καί μέ τόν χῶρο ἐφαρμογῆς.
Οἱ ἀπόφοιτοι τῶν Ἐκπαιδεύσεων ἔχουν συμβάλει στήν ἐπέκταση καί τήν ἐφαρμογή τῆς Ὁμαδικοαναλυτικῆς Ψυχοθεραπείας καί σέ ἄλλους χώρους, ἐκτός τοῦ Κέντρου, ὅπως εἶναι ὁ Στρατός, τά Νοσοκομεῖα, τό Πανεπιστήμιο, τό Ὑπουργεῖο Παιδείας, Προγράμματα Ἀπεξάρτησης καί Πρόληψης Οὐσιῶν, Παιδικοί Σταθμοί, Κέντρα Ἐκπαιδεύσεως Ἀτόμων μέ Εἰδικές Ἀνάγκες, Κέντρα Ἡμέρας, Γηροκομεῖα, Ὀρφανοτροφεῖα, Διαιτολογικά Κέντρα, στόν Ὅμιλο Ἐθελοντῶν «Γωνιά τοῦ Παιδιοῦ» Κέντρο Δημιουργικῆς Ἀπασχόλησης Παιδιῶν, σέ Δημοτικούς Ὀργανισμούς Ὑγείας καί Κοινωνικῶν Ὑπηρεσιῶν καί διάφορες Ἐπιχειρήσεις.
Στήν Ἰδιωτική Πρακτική, οἱ ἀπόφοιτοι συγκροτοῦν Ἀναλυτικές Ὁμάδες καί Ὁμάδες Ψυχοδράματος, Ὁμάδες Γονέων, Οἰκογενειακές Θεραπεῖες, Θεραπεῖες Ζεύγους καί, ἐπίσης, χορηγοῦν τίς Ψυχολογικές Δοκιμασίες.
Ἡ ἀξιοποίηση τῶν Μεταπτυχιακῶν Ἐκπαιδεύσεων τοῦ Ἀνοικτοῦ Ψυχοθεραπευτικοῦ Κέντρου, στόν Ἐπαγγελματικό Τομέα, φάνηκε ἀπό τήν ἔρευνα νά εἶναι σημαντική. Ἡ ἐφαρμογή τῆς Ὁμαδικοαναλυτικῆς Ψυχοθεραπείας στήν Ἑλλάδα πραγματοποιήθηκε λόγῳ τοῦ ζήλου καί τοῦ ἐνδιαφέροντος τῶν ἱδρυτῶν τοῦ Α.Ψ.Κ. Κάποιος ἀπόφοιτος, σέ μιά ἀνοικτή ἐρώτηση τοῦ ἐρωτηματολογίου, γράφει: «Πιστεύω ὅτι ὅλα τά ἀνωτέρω δέν θά μποροῦσαν νά ἐφαρμοστοῦν χωρίς τίς Ἐκπαιδεύσεις στό Α.Ψ.Κ. γιατί χωρίς τήν ὀργάνωση αὐτῶν, τή δομή καί, κυρίως, τήν ἐμπειρία πού παρέχεται δέν θά εἶχα τή δύναμη, τή δυνατότητα, ἀλλά κυρίως τό πρότυπο νά ἐφαρμόσω ὅλη αὐτή τή γνώση».
Ὁ συγγραφέας, ὁλοκληρώνοντας τήν ἐργασία του, ἐπισημαίνει ὅτι οἱ μεταπτυχιακές ἐπαγγελματικές ἐκπαιδεύσεις, τοῦ Ι.Ο.Α.Α. καί τῶν τριῶν ἄλλων Ἰνστιτούτων, συνέβαλαν τά μέγιστα στήν καθιέρωση εἰδικοτήτων ὅπως τοῦ Ψυχαναλυτοῦ Ὁμάδας, τοῦ Ψυχοδραματιστοῦ‐Κοινωνικοθεραπευτοῦ, τοῦ Διαγνωστικοῦ Ψυχολόγου καί τοῦ Θεραπευτοῦ Οἰκογένειας.
Ἑλένη Μοράρου, Ἐπόπτρια